„Ojczyzną był język  i mowa”

Odzyskanie niepodległości przez Polskę w 1918 roku było ciągiem zdarzeń, skutkującym ostatecznie odzyskaniem niepodległości po 123 latach zaborów. Jako datę obchodzenia tego święta, umownie przyjmuje się dzień 11 listopada.

Święto zostało ustanowione ustawą z dnia 23 kwietnia 1937 roku, zmienione ustawą Krajowej Rady Narodowej 22 lipca 1945 roku, przywrócono je ustawą w okresie transformacji systemowej w 1989 roku.

Odzyskanie przez Polskę niepodległości było procesem stopniowym. Wybór 11 listopada uzasadnić można zbiegiem zdarzeń w Polsce związanych z zakończeniem I wojny światowej, dzięki zawarciu rozejmu w Compiegne 11 listopada 1918 roku pieczętującego ostateczną klęskę Niemiec. Dzień wcześniej przybył do Warszawy Józef Piłsudski.

W tych dwóch dniach 10 i 11 listopada 1918 roku, naród polski uświadomił sobie w pełni odzyskanie niepodległości, a nastrój głębokiego wzruszenia i entuzjazmu ogarnął kraj.

Przez wspomniane 123 lata Polska nieobecna była na mapach Europy. Mimo trwającej ponad 100 lat niewoli, krwawo stłumionych powstań, represji politycznych, zsyłek na Syberię, nasilającej się polityki rusyfikacji i germanizacji na przełomie XIX i XX wieku Polacy nie  porzucili marzeń o odzyskaniu niepodległości.

W latach I wojny światowej (1914-1918) wystąpiły sprzyjające okoliczności dla sprawy polskiej. Zaborcy stanęli wówczas naprzeciw siebie, łamiąc swą dotychczasową solidarność w kwestii polskiej. Po czterech latach  wyniszczających działań wojennych podpisano traktat wersalski. Powstanie wolnej i niepodległej Polski było jednym z czternastu punktów przedstawionych  przez prezydenta USA Woodrow Wilsona jako kryteriów ustaleń powojennych.

Przemówienie Wilsona stało się podstawą do zachowań pokojowych i jednym z niezwykle ważnych aktów sankcjonujących odbudowę państwowości.

Szczególną rolę w procesie odzyskania niepodległości odegrali wybitni wojskowi, politycy, dyplomaci, artyści, działacze społeczni, których możemy nazwać Ojcami Polskiej Niepodległości

Tymi  postaciami byli: Józef Piłsudski, Roman Dmowski, Ignacy Paderewski, Wincenty Witos, Wojciech Korfanty,  Ignacy Daszyński i cały Naród. Różne to były Ich Polskie Drogi ku Niepodległości. Pomimo różnic, łączył Ich wspólny cel – na końcu drogi, ta długo oczekiwana, wymarzona, wyśniona, wywalczona – ta jedyna – Najjaśniejsza Rzeczpospolita. Nasza Rzeczpospolita.

Piotr Binkowski